Phần 2 - thuật nghữ và định nghĩa

 

1. Định nghĩa quan trọng

• Joint ≠ Weld:
  Joint = Base Metal + Weld (Weld Metal + HAZ)
  → Thử kéo ngang = thử "joint", kéo dọc = thử "weld".

• Weld: Là phần kim loại nóng chảy, bao gồm weld metal & HAZ, không có thì không gọi là "hàn".

• Weld Metal ≠ Base Metal ≠ Filler Metal: cần phân biệt rõ ràng.

---

2. Loại mối hàn & liên kết

• BW (Butt Weld) – liên kết đầu đối đầu.

• FW (Fillet Weld) – liên kết góc.

• Autogenous Weld – hàn không kim loại bù.

• Plug & Slot Weld – liên kết dạng lỗ.

• CJP vs PJP: Ngấu hoàn toàn vs ngấu một phần (ký hiệu ISO 2553 có “S”).

---

3. Đồng loại vs Khác loại

• Homogeneous: Cùng loại vật liệu & kim loại bù (VD: A106 + ER70S-6).

• Heterogeneous: Khác về bản chất (VD: Thép + Gang, cần Ni để hàn).

• Dissimilar/Transition Weld: VD: Thép đen + Inox → dùng que 309L.

---

4. Hình dạng mối hàn góc

• Mitre (đồng đều) – cạnh đều nhau.

• Convex (lồi) – cho kết cấu chịu tải tĩnh.

• Concave (lõm) – cho kết cấu chịu tải động (giảm tập trung ứng suất tại chân mối hàn).

---

5. Di chuyển điện cực (Weaving Technique)

• Stringer: Di chuyển thẳng, thích hợp cho hàn ngang, bằng.

• Weave: Đan sóng, áp dụng cho hàn leo, hàn ngửa.
  → Lưu ý: Di chuyển ảnh hưởng đến nhiệt đầu vào (Heat Input).

---

6. Góc nhìn tiêu chuẩn

• Muốn hiểu ký hiệu hình học mối hàn → xem ISO 2553

• Muốn hiểu khuyết tật → tham khảo định nghĩa ISO 6520

• Muốn tính preheat → dùng EN 1011-2, theo tổ hợp chiều dày (thickness combination)

• Muốn hiểu loại điện cực, vật tư → đọc BS 499-1, ISO 2560, ASME SFA 5.x

---

🔗 Khuyến nghị sử dụng:

• In bảng thuật ngữ từ BS 499-1 ra để học.

• Vẽ các mối hàn và khuyết tật bằng tay → hiểu nhanh và nhớ lâu.

• Áp dụng để đọc WPS, PQR và hiểu đúng khi kiểm tra tài liệu hoặc audit thực tế.

---